2015 06 03 Rijksmuseum

Op 3 juni 2015 heb ik met vrienden het heropend Rijksmuseum in Amsterdam bezocht.
De overwintering van Willem Barentsz en zijn manschappen in de winter van 1596/1597 en de Nederlandse rol in de walvisvaart komt niet goed uit de verf. Hier zie je me voor de mutsen die in 1980 op Smerenburg, Spitsbergen opgegraven zijn en het schilderij van Cornelis de Man met zijn voorstelling van een walvisstation op Jan Mayen (1639), waar hij overigens nooit geweest is. Wel heeft vanaf Jan Mayen onze zogenoemde held Michiel de Ruyter op walvissen gejaagd en heeft onze zogenoemde held Jacob van Heemskerck de overwintering op Nova Zembla overleefd.
Aan de Slag bij Waterloo op 18 juni 200 jaar geleden besteed het museum niet veel aandacht.
Het was enkele jaren geleden dat ik met de trein heb gereisd en een museum heb bezocht. Het smaakt naar meer.
Sinds jaren heb ik op deze dag niet zo veel felicitaties ontvangen. Dank.
Na de verhuizing (‘vlucht’) was het een jaar van vechten met de bureaucratie en acclimatiseren. Ik probeer de draad betreffende mijn werkzaamheden voor Arctic Peoples Alert op te pakken. Dat heb je gemerkt aan mijn activiteiten op Facebook.

On June 3, 2015 I visited with friends reopened Rijksmuseum (national museum) in Amsterdam.
The overwintering of Willem Barentsz and his men in the winter of 1596/1597 and the Dutch role in the whaling does not come up to its promise. Here you see me for the caps which have been excavated in 1980 on Smeerenburg, Spitsbergen and the painting by Cornelis de Man of his depiction of a whaling station on Jan Mayen (1639), where he has never been. However, our so-called hero Michiel de Ruyter has hunted whales from Jan Mayen and our so-called hero Jacob van Heemskerck survived the wintering on Nova Zembla.
The museum spent not much attention on the Battle of Waterloo on June 18, 200 years ago.
It was a few years ago I traveled by train and visited a museum. It tastes too more. years, on this day, I did not receive so many congratulations. Thanks.
After moving (‘fleeing: = refugee; fugitive’) it was a year of battling with bureaucracy and acclimatizing. I try to pick up the work for Arctic Peoples Alert. Which you've noticed of my activities on Facebook.

Farley Mowat 1921 - 2014

In memoriam

Belleville, 12 mei 1921 - Port Hope, Ontario, Canada, 6 mei 2014 

Cagle.com Steve Nease,11 mei 2014.

Mijn favoriete schrijvers, de Schotse rebel activist Farley McGill Mowat overleed thuis op 92 jarige leeftijd.
Zijn vele boeken blijven op een ereplaats in mijn boekenkast staan. Hij zal me blijven inspireren!

Deze vroege klokkenluider over de situatie van de inheemse Arctische volken en de vernietiging van natuur en milieu was tot het laatst activist.Hij laat meer dan 40 boeken achter, waarvan ongeveer 17 miljoen exemplaren zijn verkocht en die in meer dan 20 talen zijn vertaald. Hij ontving vele prijzen, zoals in 1981 de Order of Canada. Hij was van 1993 tot 1998 lid van het Comité van Aanbeveling van de Stichting Innu Steungroep (thans Arctic Peoples Alert).
Zijn overlijden heeft de Nederlandse media gehaald, ofschoon hij in Nederland niet zo bekend is. Slechts drie van zijn boeken zijn in het Nederlands vertaald en verfilmingen ervan hebben maar kort in de Nederlandse bioscopen gedraaid.

Amstel
Mowat was een van onze bevrijders. In februari 1941 trad Mowat in dienst van het Hastings and Prince Edward Regiment van het Canadese leger. In juli 1942, tijdens de vaart over de Atlantische Oceaan, werd onderweg een walvis voor een duikboot aangezien. Inmiddels inlichtingenofficier, nam hij in juli 1943 deel aan de landing op Sicilië gevolgd door de opmars door Italië. Als een van de weinigen van zijn regiment overleefde hij deze tocht. Half april 1945 werd hij verbindingsofficier tussen de Nederlandsche Binnenlandse Strijdkrachten in bezet Amsterdam. Achter de linies had hij een spannende tijd en hield hij zich bezig met de organisatie van voedseldroppings. Op 7 mei, vijf dagen voordat hij vierentwintig werd, gaven de Duitse bezetters zich over. Zijn taak werd om Duitse bewapeningssystemen te onderzoeken en te verzamelen. Alles wat hij met zijn 1^st Canadian Army Museum Collection Team, gekscherend wel “Mowat’s Private Army” genoemd, vond, werd in een voormalige Duitse barak in Ouderkerk aan de Amstel opgeslagen. Daaronder bevonden zich tanks, twee V1’s en, met behulp van 30 liter De Kuyper jenever, zelfs een V2 raket. Bij het testen van een Duitse eenpersoonsduikboot kwam hij in de modder van de Amstel vast te zitten en werd het spannend of hij nog wel boven zou komen.

Vanuit Antwerpen kon Mowat het Nederlandse schip SS Blommersdiik onder schipper Van Zwol maar een klein deel van het verzamelde materiaal meenemen naar Montreal. Daarmee legde hij de basis voor het Canadese Oorlogsmuseum.

In het voorjaar van 1953 deed hij samen met zijn vrouw zijn tocht door Europa tijdens de Tweede Wereldoorlog nog eens dunnetjes over. Over zijn oorlogservaringen schreef hij onder andere in The Regiment (1955), And No Birds Sang (1987) en Aftermath (1995). Alle indrukwekkend en verrassende is zijn tijd in Nederland. Het had anders kunnen lopen als de 'Amerikanen' (Canadese zijn ook Amerikanen) zijn V2 afpakten. Wellicht was Canada dan de Nucleaire macht. In zijn boeken klinkt duidelijk het verschil tussen deze twee soorten Amerikanen.

Ihalmiut
Terug in Canada kon Mowat niet direct zijn draai vinden. Nu zou de diagnose waarschijnlijk zijn: post-traumatische stress-stoornis. Als veteraan kon hij alsnog versneld afstuderen en werd bioloog in dienst van de Northwest Territories. Voor de oorlog was hij al vertrouwd geraakt met reizen in het Canadese Noordpoolgebied. Tijdens zijn onderzoek naar de verdwijning van kariboes, constateerde hij dat de Inuit dat aan de Hudson Bay woont, de Ihalmiut, met uitsterven werden bedreigd. Bij de Canadese regering kreeg Mowat geen gehoor. In zijn boek People of the Deer (1952), dat ook in het Nederlands is als Het Rendiervolk (1972) vertaald werd, vertelde hij het verhaal van de Ihalmiut dat zeer sceptisch en ontkennend werd ontvangen. Ook volgde ontslag. Zijn tweede boek Desperate People (1959) volgde, maar het mocht niet baten: de Ihalmiut zijn er niet meer.
Over zijn onderzoekservaringen naar de wolf die de schuld kreeg van de afname van het aantal kariboes, vertelde hij in het boek Never Cry Wolf (1963), dat in het Nederlands vertaalt werd als Wee de Wolf (1968/1984) en in 1983 werd verfilmd. Een must voor beginnende onderzoekers in het Noordpoolgebied en heb het dan ook menigeen cadeau gedaan. Ook over dit boek werd Mowat tot voor kort nog aangevallen en ondervond hij levenslang tegenwerking. Lost in the barrens (1958) werd vertaald onder de titel Wolven huilen in de sneeuw (1965). In 2003 werd ook zijn boek The Snow Walker verfilmd en deze film was in de Nederlandse bioscoop te zien.

Siberië 

Verschillende van Mowat’s boeken zijn ook in het Russisch vertaald. Nadat hij net het Canadese Noordpoolgebied bereisd had, reisden hij en zijn vrouw in 1966 als een van de eersten door het Russische Noordpoolgebied. Hun gids was de Tsjoekstjie Juri Rytchëu, waarvan overigens verschillende boeken in het Nederlands zijn vertaald. Deze reis leidde tot het boek Siber (1970) dat in het Nederlands verscheen onder de titel Siberië (1973). Terugkijkend is het juist dit boek dat een gekleurd beeld geeft, omdat Mowat van de inheemse Arctische volken in de toenmalige Sovjet-Unie afzette tegen de situatie in Canada. Dat werd me duidelijk doordat ik sinds 1999 verschillende keren in het Russische Noordpoolgebied met o.a. Nenets heb kunnen reizen.

Noormannen 

Tijdens zijn reizen door het Canadese Noordpoolgebied kwam Mowat resten van bouwwerken tegen die onmogelijk door Inuit konden zijn gemaakt. Archeologische vondsten hadden inmiddels de Noorse en Groenlandse sagen bevestigd dat Noormannen zich in Noord-Canada gevestigd hadden rond het jaar 1000. Maar de bouwwerken waren duidelijk geen overblijfselen van Vikingactiviteiten. Voor die tijd waren er mensen over zee verdreven door bijvoorbeeld Romeinen en Pikten. Aannemelijk is dan ook dat andere volken in het Canadese Noordpoolgebied terecht waren gekomen. Over de periode vóór de Noormannen schreef Mowat een aantal fascinerende boeken met vragen en vermoedens waarop wellicht ooit een antwoord komt: Westviking (1965) en The Alban Quest (The Farfarers, 1998).

VS en zeehonden 

Mowat was een van de eersten die protesteerden tegen de Canadese zeehondenjacht. Dat bracht hem in 1968 ook even in Amsterdam. Waarschijnlijk heb ik er toen al over gehoord. In 1970 kwam ik voor het eerst daadwerkelijk in actie tegen de zeehondenjacht, die in de loop van de decennia veel gecompliceerder lag.
In april 1985 wilde Mowat zijn nieuwe boek Sea of Slaughter, over de jacht op zeehonden en walvissen, in de Verenigde Staten promoten. Het was niet zijn “rok” zijn Schotse kilt waarom Mowat op de luchthaven van Toronto door de immigratie-autoriteiten van de VS werd medegedeeld dat hem de toegang tot de VS werd geweigerd. Waarom wel, werd niet duidelijk gemaakt. Buiten Mowat om buitelden een maand lang autoriteiten en media over elkaar. Het leverde een hilarisch maar triest verhaal op: My discovery of America (1985). De VS hadden vele redenen om deze ‘gevaarlijke’ schrijver te weigeren. Zo demonstreerde hij in 1961 tegen de Cubacrisis, in 1963 voor nucleaire ontwapening, reisde door Sovjet-Unie en riep hij: “als die nucleair geladen VS-bommenwerpers over mijn huis vliegen, schiet ik ze met mijn geweer neer”.

Het schip van Sea Shepherd, dat onder Nederlandse vlag vaart en door Canada in beslag werd genomen, draagt zijn naam. Met deze stap van Mowat heb ik nog steeds moeite. Ik ben meer die oud-Greenpeacer.

Hij laat zijn tweede vrouw, de schrijfster Claire, Mowat achter, waarmee hij in 1965 trouwde en twee zoons uit zijn eerste huwelijk, Sandy en David.

Video: Globe and Mail 7 mei 2014

In his own words: The life and times of Farley Mowat.
VPRO geschiedenis24.nl 

1558 Nicolo Zeno

Geplaatst: 20.09.2013

Arctic

Greenpeace

Groenland contra Greenpeace

De actie van Greenpeace tegen Groenland is buiten proportie. Oliewinning voor de kust van Groenland heeft verschillende kanten en is heel wat gecompliceerder dan dat het door Greenpeace wordt voorgesteld.

Ook Arctic Peoples Alert is tegen boringen in het Noordpoolgebied en ziet dat het kwetsbare Arctische ecosysteem waar inheemse Arctische volken voor hun voortbestaan afhankelijk zijn, op verschillende plaatsen al ernstig is aangetast. Een dilemma, maar het is vanuit welk perspectief je de zaak met respect voor inheemse volken wilt bekijken.

Door schade en schande níet wijzer geworden, gaan we in het Westen door met intensief gebruik van niet-duurzame brandstoffen, die daarvoor gewonnen moeten worden. Ook vertellen (opleggen) wij, niet meer weten wat natuur is, anderen hoe zij moeten leven, zoals geen olie-exploiteren of zeehondenproducten verhandelen.

De geopolitieke verhoudingen waren zeer waarschijnlijk anders als in de zeventiende eeuw Nederland bereid was geweest om op Groenland het evangelie te verkondigen. Ofwel waren wij de kolonisten van Groenland. Voordat de Denen Groenland zich toe-eigende, hebben de Nederlanders onder meer geld, handel, alcohol, muziek, ziekten, wapens en militarisering geïntroduceerd. Ook hebben onze voorouders voor de Groenlandse westkust de populatie walvissen behoorlijk uitgedund. In de Europese Unie lopen wij op dit moment, als beste jongetje van de klas, voorop om de Groenlandse Inuit de handel in zeehondenproducten onmogelijk te maken, terwijl de zeehondensoorten voor de Groenlandse kust niet bedreigd zijn. Daarnaast dragen wij op Groenland en de rest van de Arctis bij aan versnelde klimaatverandering en chemische vervuiling. Deze WIC-mentaliteit heeft voor de 60.000 inwoners grote gevolgen. Door onder meer de onzekere toekomst, zoals verkorte periodes zeeijs waardoor het niet mogelijk is voldoende zeehonden - het dagelijks brood voor mens en hond - te jagen, neemt het aantal zelfdodingen schrikbarend toe.

Inheemse Arctische volken, waaronder Inuit op Groenland of Nenets in Noordwest-Rusland, hebben niet de soevereiniteit over hun woongebied. Zij staan voor het voldongen feit dat exploitatie van grondstoffen niet tegen te houden is. Wel willen zij dat het op de veiligst mogelijke en milieuverantwoorde manier plaatsvindt en zelf dat gebeurd op veel plaatsen in de Arctis niet.

Groenlanders willen, net als veel andere inheemse volken, onafhankelijkheid van hun voormalige koloniale macht Denemarken. Op 21 juni 2008 zijn zij daar een stapje dichterbij gekomen. Om daadwerkelijk (economisch) onafhankelijk van Denemarken te kunnen worden zullen zij meer inkomsten moeten verkrijgen en dan kun je om de exploitatie van grondstoffen niet heen.

Natuurlijk valt op veel exploitatiemaatschappijen het nodige af te dingen op hun werkwijze. Om toezicht op de exploitatie door Cairn Energy te houden heeft de Groenlandse regering Noorse consultants en Canadese autoriteiten ingeschakeld. Ook Arctic Peoples Alert is bij voorkeur tegen olie-exploitatie in Groenlandse wateren, maar vindt ook dat inheemse Arctische volken recht op zelfbeschikking hebben, die hun eeuwen ontzegd is.

Greenpeace heeft geprobeerd om met de Groenlanders in gesprek te komen. Echter Greenpeace heeft op Groenland en bij andere inheemse Arctische volken bepaald geen goede naam. Het is dan ook begrijpelijk dat zij de uitgestoken hand hebben afgewezen.
Arctic Peoples Alert roept op tot dialoog. Inheemse Arctische volken en internationale milieuorganisaties hebben elkaars steun nodig om de op handen zijnde geopolitieke veranderingen in het Noordpoolgebied in goede banen te lijden.

Gepubliceerd op Konfrontatie, augustus 2010.

Oorlog [op] om het IJs!

De donkere dagen in het teken van een oude mythe, ingevuld met veel traditionele ceremonie en consumptiedrift, zitten erop. Nu is het ‘oorlog op het ijs’ dat vele bezig houdt. Heerlijke brood en spelen, waar zelfs serieuze media aandacht aan besteden.

Intussen smelt op Groenland en de Zuidpool het ijs en Nederland dreigt voor de helft onderwater te komen staan. Jammer van al die investeringen, zoals in de parkeergarage in het centrum van Den Haag vol 4WD auto’s. Ik bedoel de Haagsche tramtunnel waar voorlopig geen randstadrail doorheen rijdt. IJsbehoud, daar moet het in ons polderdenken omgaan: oorlog om het ijs.

2006 was het warmste jaar ooit in de laatste 300 jaar gemeten. Oud VS vice-president Al Gore vloog de wereld rond met ‘een ongemakkelijke waarheid’ gevolgd door oud-president Clinton. Foto’s van ESA tonen aan dat je in de zomer met gemak naar de Noordpool kan varen. Het is ijshelder dat de natuur om ons heen ingrijpend aan het veranderen is. Echter, de discussie over de versnelde klimaatverandering blijft op het niveau van wellis – nietes steken.

Natuurlijk, Nederland heeft eerder onder water gestaan en lag het strand in Limburg of konden we lopen naar Groot-Brittannië. Klimaatfluctuaties op deze en andere planeten zijn van alle tijden. Op wat kleine of grote rampen na, ook van alle tijden, zullen de meeste rijken het hoofd boven water kunnen houden. Op den duur kunnen zij uitwijken naar een andere planeet. Hoe we eventuele andere bewoners in de ruimte moeten koloniseren hebben wij ook al eeuwen geoefend, jongeren worden middels computerspel alvast opgeleid of praktisch getraind zoals in Irak.

In de Arctis vallen nu al de eerste versnelde klimaatsveranderingslachtoffers! De ijsbeer in het Noordpoolgebied zal uitsterven of heel misschien evolueren naar een andere berensoort. Jammer voor de sportjager, maar een zegen voor de zeehondenliefhebber. Ook andere plant- en diersoorten zullen uitsterven. Dat is, al dan niet door mensen veroorzaakt, ook van alle tijden. Echter, ook culturen, bijvoorbeeld inheemse Arctische volken, zoals de Inuit (Eskimo’s), Sami (Lappen) of Nenets (Samojeden), zullen versneld uitsterven of opgaan in onze eenheidscultuur. Daardoor glijden wij uit, vallen hard op het ijs en bevriezen. Immers, met deze volken verdwijnt eeuwen in extreme weersomstandigheden opgedane kennis. Het gaat daarbij niet alleen om de verscheidenheid aan talen of het gebruik van geneeskrachtige planten, maar bijvoorbeeld ook om hoe je op de toendra de weg kan vinden. Daar helpt de GPS namelijk niet. Maar ach, waar we ons hier druk om maken is het jagen op zeehondjes of oorlog op het ijs!

Bang voor ijs ben ik niet. Ik moet alleen nog even een hogere plek voor mijn bibliotheek vinden..

Op dit platform ben ik nieuw. Ik ben een oude milieu- en inheemse Arctische volkenrechtenactivist. Als het te veel ADHD voor je is, kun je het wellicht nog een keer lezen.

Gepubliceerd op Konfrontatie in januari 2007.

1985 Spitsbergen

1985, Kap Lee, drie van de acht ijsberen. Jammer dat ze op dat moment geen toeristen lustten.